شیوه‌ ناسالم تجارت شرکت‌های پخش دارو | ماجرای فروش سبدی دارو چیست؟

به گزارش همشهری آنلاین، فروش داروهای سهمیه‌ای و خاص در قبال خرید سایر داروها که به "سبدفروشی" نیز شهرت دارد، یکی از مشکلاتی است که در پی بروز کمبودهای دارویی تشدید شده و داروخانه‌داران را با مشکلاتی روبرو می‌کند. در پی کمیاب شدن برخی از داروها، شرکت‌های پخش، داروهای کمیاب را به شرطی به داروخانه‌ها می‌فروشند که در کنار آن، داروهای کم‌مصرف یا بی‌مصرف و یا مکمل‌ها را خریداری کنند. برای مثال در شرایطی که با کمبود سرم مواجه شده بودیم؛ برخی شرکت‌های پخش متخلف، در ازای خرید تعدادی مکمل، به داروخانه‌ها سرم می‌فروختند.

در این راستا، محمدرضا دری؛ دبیر انجمن داروسازان تهران گفت: نگاه صرفاً اقتصادی به صنعت دارویی، باعث این پدیده شده که شرکت‌های توزیع‌کننده دارو، بعضاً محصولات دارویی خود را که عمدتاً‌ توسط داروخانه‌ها خریداری نمی‌شوند؛ در کنار داروهایی به فروش برسانند که مشکل تولید یا تأمین دارند و نیاز جامعه به آنها زیادتر است.  

وی درباره پیامدهای منفی فروش سبدی داروها بیان کرد: وقتی دارویی بیش از اندازه تولید و به شرکت‌های توزیع‌کننده دارو فروخته می‌شود؛ این شرکت‌ها برای تبدیل کردن آن محصول به نقدینگی، آن را در کنار داروهای کمبودشده، به فروش می‌رسانند؛ این امر باعث می‌شود که دارویی که اضافه تولید شده، وارد بازار و داروخانه شود درنتیجه به صورت کاذب به شرکت‌های تولیدی این پیغام داده می‌شود که این دارو نیز مصرف‌کننده دارد و باعث تداوم تولید آن می‌شود و آمار کاذب و اشتباهی به سیستم‌های تصمیم‌ساز داده می‌شود.  

دبیر انجمن داروسازان تهران با ارائه مثالی ادامه داد: برای مثال به ازای هر صد بسته مکمل، پنج بسته از یک داروی کمیاب فروخته می‌شود؛ این امر باعث می‌شود سیاستگذاران حوزه دارو تصور کنند که مکمل‌ها به مقدار زیاد به فروش رسیده و بنابراین تولید آن باید افزایش یابد و این مسئله باعث انتقال اشتباه پیام تولید دارو به مسئولین و سیستم تولید کشور و افزایش ارزبری را سبب می‌شود.

دری اضافه کرد: علاوه بر این، فروش شرطی داروهای کمیاب به داروخانه‌ها، باعث می‌شود داروهای کم‌مصرفی که به داروخانه‌داران به صورت تحمیلی فروخته می‌شود؛ در انبار بماند و تاریخ انقضای این داروها بگذرد و درنتیجه این مدل فروش دارو، باعث ضررهای مالی جبران‌ناپذیری به داروخانه‌داران می‌شود. ما در کشور آمار تولید داروها را داریم اما متأسفانه بررسی نمی‌شود که چه تعداد از این داروهای تولید و توزیع شده، به دلیل اتمام تاریخ مصرف و به فروش نرفتن، دور ریخته شده است.  

وی در پاسخ به این سؤال که چرا داروخانه‌ها علی‌رغم زیان‌ده بودن این فرایند، اقدام به خرید داروها به شکل سبدی می‌کنند، گفت:‌ به هرحال وقتی بیمار با یک نسخه به داروخانه مراجعه می‌کند داروخانه باید بتواند نیازهای بیمار را تأمین کند تا فرد مجبور نباشد برای خرید دارو از داروخانه‌ای به داروخانه دیگر برود و همین امر منجر به این می‌شود که برخی همکاران داروخانه‌دار، مجبور شوند تا زیر بار فروش سبدی داروها بروند.